Egoïsten verdienen karmapunten

9 Mar 2020Ingezonden

‘Huh? Een karmapunt, dat verdien je toch als je iets goeds doet voor een ander?’ Klopt. Mensen geven karmapunten aan bijzondere relaties. Relaties die veel voor ze betekenen. Mensen die iets voor hen hebben gedaan waardoor ze van grote waarde zijn. Het kan van alles zijn zoals helpen bij verhuizen, het verlenen van financiële steun, of juist iets heel kleins: er simpelweg voor iemand zijn in een moeilijke periode of iemand z’n hond uitlaten. Deze voorbeelden klinken altruïstisch en verdienen inderdaad een karmapunt, maar… zouden egoïsten ook karmapunten kunnen verdienen?

Egoïsme versus altruïsme

Om hierachter te komen verdiepen we ons eerst in de terminologie. Volgens de dikke Van Dale is een egoïst ‘iemand die alleen aan zichzelf denkt’ en een altruïst is ‘iemand die allereerst aan het belang van anderen denkt’. Het zijn twee soorten mensen die volgens vele theorieën lijnrecht tegenover elkaar staan. Iemand handelt óf egoïstisch óf altruïstisch. Het eigenbelang speelt hierbij een cruciale rol. Al in de oudheid waren er discussies over het ultieme altruïsme: zelfopoffering.

Goed doen is cool

Anno 2020 wordt deze vorm van altruïsme nog steeds verheerlijkt. Jezelf volledig wegcijferen voor een ander. Er hangt een positieve tendens rondom altruïsme. Waarom vinden we het zo gaaf als je iets voor een ander doet? Het goed doen voor een ander is terug te vinden in vele culturen en geloven. Van het Christendom tot de Islam, van het Jodendom tot het Boeddhisme. Grote overheidscampagnes worden eraan gewijd: #doeislief. Kortom goed doen is nog helemaal hip. Goed doen is hartstikke egoïstisch De scheiding tussen egoïsme en altruïsme is best vaag. Egoïsme is toch heel negatief geladen. Als iemand je uitmaakt voor egoïst dan zul je dat zeer waarschijnlijk niet op prijs stellen. Toch handelen mensen grotendeels uit eigenbelang. Je bent echter nooit 100% egoïstisch of altruïstisch. En dat is niet goed of slecht, dat is nou eenmaal zo. Hoe fijn is het als je kunt handelen uit eigenbelang én het belang van anderen? Als je iets goeds doet, is dat namelijk precies het geval. Je doet iets voor een ander en dat kost je moeite, tijd en/of geld. Je krijgt ook iets voor terug, namelijk waardering, liefde en/of dankbaarheid. En van dit laatste, krijg je zelf een goed gevoel. Je hebt altruïstisch én egoïstisch gehandeld. Het is dus soms geen kwestie van of-of, maar van en-en.

Herken jij het gevoel van voldoening als je iets voor een ander hebt gedaan? Egoïst! Heeft iemand iets voor jou gedaan en wil je die egoïst wel eens laten weten wat hij of zij voor jou heeft betekend? Hij of zij verdient dan wellicht een karmapunt. Een subtiele manier om iemand te laten weten dat je het altruïsme, ondanks het egoïsme, ontzettend waardeert.